Jak wygląda terapia uzależnień?
Uzależnienia są w naszym kraju bardzo poważnym problemem. Najwięcej osób uzależnionych jest od alkoholu oraz narkotyków, choć zdarzają się również inne problemy takie jak uzależnienie od hazardu czy zakupoholizm. Niezależnie od tego, od czego uzależniona jest osoba chora, samodzielnie nie poradzi sobie z wyjściem z nałogu. Jedynym rozwiązaniem jest terapia. Tymczasem wiele osób odwleka w czasie decyzję o jej podjęciu, ponieważ obawia się tego, z czym będzie się ona wiązała. Czy słusznie? Absolutnie nie. Pora rozwiać mity na temat leczenia. Przedstawiamy, jak wygląda terapia uzależnień.
Czym właściwie jest terapia uzależnień i jaki ma cel?
Zacznijmy od wyjaśnienia, co właściwie kryje się pod pojęciem terapia uzależnień. Mówiąc najprościej, jest to szereg działań psychoterapeutycznych, które mają na celu wyzwolenie pacjenta od substancji (lub aktywności), od której się uzależnił. W czasie leczenia chory nie tylko uczy się kontrolować odczuwany przez siebie przymus sięgnięcia po czynnik uzależniający, ale również pracuje nad poznaniem mechanizmu uzależnienia i wyzwoleniem się z niego. Bardzo często w czasie terapii dochodzi się również do przyczyn uzależnienia, które niejednokrotnie ukryte mogą być nawet w dalekiej przeszłości człowieka uzależnionego. Dzięki temu osoba chora uczy się prawidłowych wzorców myślenia, umie kontrolować i wyrażać swoje emocje w związku z czym przestaje odczuwać tak silny przymus zagłuszania ich poprzez swój nałóg.
Jak wygląda leczenie uzależnień?
Nie da się ukryć, że terapia uzależnień to długotrwały i skomplikowany proces, który wykorzystuje wiele różnorodnych oddziaływań psychoterapeutycznych. Często zdarza się, że jego początkowy etap wymaga zastosowania środków farmakologicznych mających na celu zmniejszenie objawów fizycznego uzależnienia. Niemniej jednak właściwa terapia zaczyna się po detoksie (czyli oczyszczeniu organizmu z substancji uzależniającej). Wówczas wykorzystuje się takie oddziaływania psychoterapeutyczne jak reprogramming (czyli nauka prawidłowych, zdrowych zachowań i postaw), treningi umiejętności czy psychoedukacja pozwalająca zrozumieć mechanizm uzależnienia. Pacjent może brać udział w psychoterapii indywidualnej oraz grupowej, która jest również grupą wsparcia dla osoby uzależnionej.
Jakie uzależnienia można leczyć za pomocą terapii?
Większość z nas myśląc o terapii uzależnień, ma na myśli leczenie alkoholizmu lub narkomanii. Warto mieć jednak świadomość, że zakres uzależnień podobnie jak i ich terapii jest znacznie większy. Leczeniu poddają się również osoby uzależnione od leków, zakupu, hazardu, jak również seksoholicy, pracoholicy czy osoby uzależnione od internetu. Słowem, jeśli jakikolwiek przymus do przyjmowania konkretnych substancji lub zachowań zaczyna mieć destrukcyjny wpływ na życie nasze oraz naszej rodziny – możemy skorzystać z terapii uzależnień.
Czy terapia uzależnień zawsze odbywa się w zamknięciu?
To pytanie zadaje sobie wiele osób, które chcą rozpocząć leczenie. Obawiają się bowiem samotności oraz odizolowania od znajomych i rodziny. Paradoksalnie, czas ten, połączony z licznymi działaniami terapeutycznymi może okazać się bardzo pomocny. Ośrodki zamknięte izolują nas nie tylko od osób, które nas kochają, ale również od toksycznego środowiska, które może wywoływać chęć sięgnięcia po substancje, od których jesteśmy uzależnieni. Warto jednak mieć świadomość, że leczenie uzależnień nie zawsze odbywa się w zamkniętych ośrodkach. Istnieje bowiem również możliwość skorzystania z terapii dziennej – wówczas osoba uzależniona codziennie spędza kilka godzin na zajęciach terapeutycznych oraz z formy ambulatoryjnej – wówczas terapia odbywa się w czasie spotkań co kilka dni. To jaki rodzaj terapii będzie najskuteczniejszy, zależy wiele od tego, od czego uzależniona jest osoba chora, jak radzi sobie na co dzień oraz w jakiej fazie uzależnienia aktualnie się znajduje.
Czy terapia jest konieczna, by wyjść z uzależnienia?
Osoby, które odczuwają niepokój lub niechęć do podjęcia leczenia chętnie powołują się na historie uzależnionych, którzy samodzielnie pokonali swój nałóg i przekonują, że leczenie wcale nie jest niezbędne. W praktyce jednak sytuacje takie praktycznie się nie zdarzają, a osiągnięcie długotrwałej trzeźwości jest niemożliwe.
Wynika to z faktu, że osoba, która jedynie odrzuca czynnik uzależniający, nadal podlega mechanizmom uzależnienia, które zaburzają jej myślenie. Może oczywiście silną wolą starać się nie sięgać po alkohol lub inne środki, jednak wystarczy małe niepowodzenie życiowe, napotkanie czynników wyzwalających by jej postanowienie runęło. Tylko wspólna praca ze specjalistą, otrzymanie wsparcia innych osób zmagających się z podobnymi problemami oraz możliwość rozmowy i usystematyzowania swoich uczuć sprawia, że trzeźwość zostaje ugruntowana na solidnych podstawach.
Jak więc widzisz, terapia uzależnień może mieć różne formy, jednak niezależnie od tego, jaką wybierzesz jest jedynym, skutecznym rozwiązaniem na pozbycie się nałogu i powrót do trzeźwości. Nie należy się więc jej obawiać.