Alkoholizm to choroba, która w wielu wypadkach wymaga sięgnięcia po dość radykalne rozwiązania. Należy do nich między innymi wysłanie osoby uzależnionej na terapię wbrew jej woli. Czy takie przymusowe leczenie alkoholika jest skuteczne? W jaki sposób można go skierować na taką terapię i gdzie?
Czym jest i na czym polega przymusowe leczenie alkoholika?
Ogólnie mówiąc, jest to jedna z wielu metod postępowania z osobami uzależnionymi, mająca na celu ułatwienie im wyjście z nałogu. Na przymusowe leczenie uzależnionego od alkoholu składają się:
- pobyt w ośrodku terapeutycznym;
- zajęcia terapeutyczne;
- rozmowy z psychologiem i psychoterapeutą.
Warto przy tym nadmienić, że przymusowe leczenie osób uzależnionych od alkoholu posiada też prawne regulacje. Podstawę stanowi ustawa z dnia 26 października 1982 r., o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.
Kiedy można zgłosić alkoholika na leczenie wbrew jego woli?
Wyżej wspomniana ustawa wskazuje również na to, kto kwalifikuje się do leczenia przymusowego. Są to osoby, które znajdując się w szponach swojego uzależnienia:
- doprowadzają do rozpadu życia małżeńskiego i rodzinnego;
- deprawują i demoralizują nieletnich;
- bywają wyjątkowo uciążliwi dla najbliższego otoczenia;
- uchylają się od zaspokajania podstawowych potrzeb członków rodziny.
Gdzie można zgłosić alkoholika na leczenie przymusowe?
Sam wniosek o skierowanie na terapię należy złożyć w Urzędzie Gminnym. Natomiast o tym, gdzie konkretnie zostanie odesłana na jej odbycie osoba uzależniona, decyduje sąd. Zazwyczaj są to zamknięte ośrodki leczenia uzależnień.
Jak długo trwa leczenie przymusowe?
Kwestię tą również reguluje ustawa o wychowaniu w trzeźwości, w której czytamy, że leczenie nie może trwać krócej niż 3 miesiące, ani dłużej niż 2 lata. To, ile w rzeczywistości potrwa cały proces leczenia, jest bardzo indywidualną kwestią. Wiele zależy bowiem od nastawienia osoby uzależnionej, ale także od konkretnych wskazań, które spowodowały, że osoba ta znalazła się w ośrodku.
Jaki cel ma przymusowa terapia alkoholika?
Tej metodzie przyświeca kilka celów:
- poprawa kondycji psychicznej i fizycznej pacjenta;
- modyfikacja jego sposobów myślenia o samym sobie;
- wyrobienie w osobie uzależnionej nowych nawyków;
- zachęta do porzucenia nałogu.
Terapia ma również na celu wyjaśnienie alkoholikowi mechanizmów, które doprowadzają go do niekontrolowanego picia oraz naświetlenia mu konsekwencji jego wyborów.
Zgłoszenie alkoholika na leczenie – krok po kroku
Aby osoba uzależniona mogła rozpocząć leczenie przymusowe, należy podjąć szereg kroków.
- Zebranie wszelkich dowodów na szkodliwość nadużywania alkoholu przez daną osobę.
Mogą to być nagrania, zeznania świadków czy też wszelkiego rodzaju dokumenty np. notatki z izby wytrzeźwień, opinia psychologa szkolnego o szkodliwym wpływie na zachowanie czy rozwój dziecka alkoholika, zaświadczenia lekarskie/obdukcje – jeśli doszło do aktów przemocy.
- Złożenie wniosku o skierowanie osoby uzależnionej na leczenie w Urzędzie Gminnym.
Wniosek powinien zawierać opis zachowania alkoholika i konsekwencji, jakie są z nim związane. Do wniosku należy dołączyć zebrane dowody. Całość należy złożyć w Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Komisja kieruje następnie sprawę do biegłego, który ocenia powagę sytuacji na podstawie wywiadów, rozmów i analizy zebranych dowodów. Następnie sprawa trafia do sądu.
Ostateczną decyzję o skierowaniu na przymusowe leczenie odwykowe wydaje sąd rejonowy właściwy dla miejsca zamieszkania lub pobytu alkoholika.
- Otrzymanie skierowania dla alkoholika i decyzji, w której znajdzie się adres placówki oraz termin, w którym osoba uzależniona ma się pojawić w ośrodku. Sąd może wysłać uzależnionego do: prywatnego ośrodka zamkniętego lub publicznej poradni leczenia uzależnień. W obu przypadkach leczenie odbywa się za darmo.
Przymusowe leczenie alkoholika – plusy i minusy tego rozwiązania
Ta forma leczenia alkoholizmu posiada zarówno swoje mocne, jak i słabe strony. Do plusów z pewnością można zaliczyć:
- odzyskanie poczucia bezpieczeństwa u osób, które znajdowały się w najbliższym otoczeniu uzależnionego;
- wskazanie uzależnionemu skutecznych sposobów rozładowania napięcia, czy innych trudnych dla niego emocji;
- uświadomienie członkom rodziny alkoholika, że oni również wymagają wsparcia i pomocy;
- zachęta alkoholika do porzucenia swojego nałogu.
Jakie są słabe strony tej formy leczenia? Specjaliści twierdzą, że zdecydowana większość uzależnionych wraca do picia. Dzieje się tak u tych osób, które potraktowały pobyt w ośrodku, jako karę, a nie szansę dla siebie.
Przymusowe leczenie alkoholika to ostateczność. Metoda ta nie zawsze kończy się w oczekiwany sposób. Zanim więc zbierzesz dowody i udasz się do odpowiednich instytucji po wsparcie, podejmij próby rozmowy z uzależnionym i nakłonienia go do dobrowolnego podjęcia leczenia. Dopiero wtedy, gdy działania te nie przyniosą rezultatów, a sam alkoholik stanie się zagrożeniem dla siebie, Ciebie i innych, możesz starać się o skierowanie go na przymusowy pobyt w ośrodku. Pamiętaj jednocześnie o tym, aby stanowić wówczas wsparcie dla alkoholika, bo wtedy terapia może okazać się rzeczywiście skuteczna.
