Uzależnienie od zażywania narkotyków to spory problem współczesnego społeczeństwa. Konsekwencje sięgania po narkotyki zawsze są negatywne – osłabienie relacji społecznych, utrata pracy, problemy ze zdrowiem psychicznym i fizycznym, brak stabilizacji życia i wiele innych. Co prowadzi do tego, że decydujemy się na zażywanie substancji psychoaktywnych? Przeanalizujmy wspólnie najczęstsze przyczyny sięgania po narkotyki.
Dlaczego sięgamy po narkotyki? Najczęstsze przyczyny
Zwróciliśmy uwagę na 6 kluczowych powodów, które najczęściej prowadzą do tego, że kolejne osoby wpadają w sidła uzależnienia od narkotyków. Oto przyczyny sięgania po narkotyki, przed którymi warto się chronić.
Problemy emocjonalne
Żyjemy szybko, tak szybko, że nie mamy czasu nawet na zastanawianie się nad swoimi emocjami i tym, czego tak naprawdę pragniemy. Dlatego właśnie tak często tłumimy emocje i na okrągło od nich uciekamy. Wszystko to prędzej czy później wpływa na rozwój zaburzeń psychicznych takich jak depresja, stany lękowe czy nerwica. Trudności z radzeniem sobie z traumatycznymi wspomnieniami i przeżyciami, ze stresującymi wydarzeniami oraz z emocjami sprawiają, że sięganie po narkotyki staje się kuszące. Wiele osób ma nadzieję, że narkotyki staną się „lekiem przeciwbólowym”, który pomoże wyciszyć emocje, uspokoić się i na moment zapomnieć o problemach. Efekt jest zupełnie odwrotny – to początek kolejnego problemu, czyli uzależnienia od narkotyków.
Presja otoczenia
Jakie jeszcze mogą być przyczyny sięgania po narkotyki? W przypadku osób między 15 a 18 rokiem życia jako najczęstszą przyczynę podaje się presję rówieśników. Dla młodzieży w tym wieku akceptacja staje się bardzo ważną potrzebą. Sięgnięcie po pierwsze narkotyki to często sposób na uzyskanie szacunku i zawarcie „przyjaźni”. Dzięki nim młody człowiek zyskuje większą pewność siebie i staje się popularniejszy. W rzeczywistości podejmuje decyzje, która może wpłynąć na dalsze życie, zniszczyć wszystkie plany oraz marzenia.
Braki edukacyjne
Brak świadomości i wiedzy na temat tego, czym jest uzależnienie od narkotyków, jakie są przyczyny uzależnienia od narkotyków i co najważniejsze, do jak tragicznych konsekwencji może prowadzić ten nałóg, to ciągle aktualny problem. Sięganie po środki psychotropowe dla zabawy, chęci zaimponowania kolegom czy zwiększenia swojej wydajności, wynika często z braków w edukacji. Dlatego tak potrzebne są lekcje w szkołach, akcje społeczne i mówienie oraz pisanie o tym, do jakich tragedii prowadzi zażywanie narkotyków.
Nuda i potrzeba zmian
Przyczyny sięgania po narkotyki mogą być też mniej oczywiste i prostsze. Terapeuci wskazują na to, że do ośrodków trafia coraz więcej osób, które zaczęły zażywać narkotyki z powodu nudy, braku ekscytacji w życiu oraz chęci zmiany. Zapewne ta decyzja wiązała się w rzeczywistości nie tylko z tymi powodami, gdyż równie dobrze mogła być powiązana ze zdiagnozowanymi zaburzeniami psychicznymi, np. stanami depresyjnymi, czy też brakami edukacyjnymi.
Problemy finansowe
Spirala długów, utrata pracy i brak perspektyw na poprawę – to kolejne przyczyny sięgania po narkotyki lub alkohol. Związane jest to z próbą ucieczki od problemów i poradzeniem sobie ze stresem. Podczas zażywania narkotyków dłużnik na moment zapomina o kłopotach, przynajmniej do czasu, aż środki działają, później problemy uderzają z podwójną mocą, a wręcz pojawia się kolejny – uzależnienie. Brak pieniędzy i nałóg często prowadzi do tego, że osoba uzależniona oszukuje rodzinę, zapożycza się, a nawet dopuszcza się kradzieży czy napaści. Cel jest jeden – zdobyć pieniądze na kolejną działkę narkotyków i znów odpłynąć daleko od problemów. Z czasem uzależnienie staje się tak silne, że abstynencja prowadzi do skrajnych wahań nastroju, objawów somatycznych, aktów agresji czy nawet myśli samobójczych.
Dziedziczność
Przyczyny uzależnienia od narkotyków mogą wynikać także z genetycznej predyspozycji do uzależnień. Jeśli rodzice byli uzależnieni od alkoholu, hazardu czy od narkotyków, to ryzyko, że dziecko pójdzie w ich ślady, jest bardzo duże. Często w takim przypadku dziecko uzależnia się od innej używki niż rodzice, ale poziom nałogu może być nawet jeszcze większy. Wynika to z różnych względów – przyczyną mogą być czynniki biologiczne i genetyczne, czyli zestaw cech osobowościowych, które znacznie zwiększają ryzyko popadnięcia w nałóg. Do takich cech zaliczamy – impulsywność, niskie poczucie własnej wartości, lęk, nadwrażliwość. Trudności związane z radzeniem sobie z emocjami sprawiają, że ryzyko sięgnięcia po narkotyki rośnie.
Poza tym także środowisko może stać się przyczyną uzależnienia od narkotyków. Doświadczenia życiowe sprawiają, że dzieci osób uzależnionych stają się bardziej narażone na to, aby pójść w ślady rodziców. Jednak nie oznacza to, że zawsze tak się dzieje. W celu zmniejszenia ryzyka popadnięcia w nałóg warto uczestniczyć w programach prewencyjnych oraz zapisać się na terapię, aby opowiedzieć psychologowi o swoich obawach i zmierzyć się z doświadczeniami związanymi z wychowywaniem w rodzinie, gdzie nałóg był na pierwszym miejscu.