Jak wyjść z uzależnienia – dlaczego ośrodki terapii są skuteczne?

Człowiek nie uzależnia się od danej substancji psychoaktywnej lub od danej czynności z dnia na dzień. Popadanie w uzależnienie może trwać miesiącami, a nawet latami. Nie należy więc sądzić, że wyjście z uzależnienia będzie szybkie. To trudny i czasochłonny proces, podczas którego każdego dnia trzeba być silnym i myśleć o celu – powrocie do zdrowia, życia zawodowego i ogólnie rozumianej normalności, ponownego nawiązania zdrowych relacji z rodziną i tak trudnego do odzyskania w takiej sytuacji zaufania najbliższych. Poniżej wyjaśniamy jak wyjść z uzależnienia.

Jak wyjść z uzależnienia? Główne etapy wychodzenia z uzależnienia

Powrót do zdrowia składa się z kilku podstawowych etapów, przy czym pierwszy z nich to oczywiście zaakceptowanie tego, że ma się problem. Bez uświadomienia sobie własnej choroby, uzależniony nie będzie posiadał wystarczającej motywacji, by z nałogiem zerwać. Niestety podjęcie takiej terapii nie zawsze bierze się ze szczerej chęci uzależnionego, stąd powroty do nałogu zaraz po wyjściu z ośrodka – a co za tym idzie – niepowodzenia terapii.

Po uzmysłowieniu sobie problemu, czas na detoks. Czasami ten etap musi mieć miejsce jeszcze przed zaakceptowaniem uzależnienia, gdyż chory będąc pod bezpośrednim wpływem nałogu, nie jest w stanie podejmować racjonalnych decyzji. W takich wypadkach to rodzina najczęściej podejmuje decyzję o wysłaniu dziecka czy małżonka na detoks. Jest on niezwykle ważny, ponieważ może wyeliminować ciężkie objawy fizycznego uzależnienia od środków psychoaktywnych.

Potem przychodzi czas na terapię. Może ona przyjąć formę terapii indywidualnej lub grupowej. Sam proces leczenia będzie różnić się w zależności od danego ośrodka i praktykowanych tam metod.

Wybór terapii i ośrodka leczenia uzależnień

Wybór odpowiedniego ośrodka zajmującego się leczeniem uzależnień, jak i dobrej metody leczenia, będzie miał kluczowe znaczenie, by walka z nałogiem zakończyła się sukcesem. Każdy pobyt w ośrodku będzie składał się z 2 podstawowych etapów. Pierwszy z nich polega na zdiagnozowaniu choroby. Konsultacja ma miejsce najczęściej jeszcze przed przyjęciem do ośrodka. Podczas takiej wizyty psychiatra lub też terapeuta do spraw uzależnień podejmuje decyzję o przyjęciu danej osoby do ośrodka.                                              

Diagnoza problemu ma ciąg dalszy na początkowych sesjach terapeutycznych w ośrodku. Nie polega tylko na ogólnym stwierdzeniu uzależnienia od danej substancji, ale i określeniu etapu uzależnienia i związanymi z nim zaburzeniami funkcji poznawczych. Te zaburzenia mogą obejmować zdolność do koncentracji czy chociażby zapamiętywania. Na tej podstawie zostaje dobrana psychoterapia, która będzie w wielu przypadkach wsparta farmakoterapią.

Ośrodki terapii – dlaczego dają największą szansę na wyzdrowienie?

Walka z nałogiem w profesjonalnym ośrodku pod okiem specjalistów, którzy przez lata widzieli dosłownie każdy przypadek, to najlepszy sposób, by wygrać z uzależnieniem i nauczyć się żyć na nowo bez sięgania po używkę. Na jakie elementy kładzie się nacisk w takim ośrodku, które są niedostępne w przypadku borykania się z uzależnieniem na własną rękę? Swego rodzaju zalety ośrodków walki z uzależnieniem to:

• Bezpieczny, kontrolowany odwyk pod nadzorem – nagłe odstawienie substancji psychoaktywnej jest szokiem dla organizmu i może łączyć się z wieloma gwałtownymi reakcjami;
  
  
• Dobranie psychoterapii i farmakoterapii do etapu uzależnienia, przez który przechodzi
  osoba chora;
  
  
• Bezpieczny, kontrolowany odwyk pod nadzorem – nagłe odstawienie substancji psychoaktywnej jest szokiem dla organizmu i może łączyć się z wieloma gwałtownymi reakcjami;
  
  

• Nauka radzenia sobie z głodem alkoholowym lub narkotykowym. Uzależniony uczy się, jak każdego dnia opierać się pragnieniu sięgnięcia po kieliszek lub inną substancję psychoaktywną, szczególnie w bardzo stresujących sytuacjach. Pacjent musi zmierzyć się z tak zwanym mechanizmem nałogowego regulowania uczuć – konieczne jest znalezienie nowego sposobu na radzenie sobie ze stresem, np. uprawianie sportu;

• Nauka nawiązywania zdrowych relacji społecznych, przyjmowania pewnych postaw i zachowań;

• Terapia polegająca nie tylko na dzieleniu się przez pacjenta swoimi doświadczeniami i emocjami, ale i budowanie jego wiedzy na temat uzależnienia. Może on spojrzeć na swój problem i współuzależnienie członków swojej rodziny niejako z boku, co pomaga mu rozwinąć chęć i motywację do walki z nałogiem;

• Uczestnictwo w terapii grupowej pozwala poznać historie innych uzależnionych i współuzależnionych, dzięki którym alkoholik lub narkoman uzmysławia sobie, jak bardzo destrukcyjny wpływ na życie innych może mieć nałóg.

To tylko niektóre zalety terapii prowadzonej w ośrodku leczenia uzależnień. To, co uzależniony wyniesie z takiego leczenia, zależy w dużej mierze od psychoterapeutów i zaangażowania pacjenta w proces zdrowienia.

Od czego zależy skuteczność terapii w ośrodku?

Metod walki z uzależnieniem stosowanych w ośrodkach jest wiele. Mamy terapię systemową czy tę behawioralno-poznawczą, której główne zalety opisano powyżej oraz kilka innych. Która z nich jest najlepsza? Niestety przeprowadzenie takich badań porównawczych byłoby bardzo trudne. Skuteczność terapii będzie zależeć jednak nie tylko od wybranej metody, ale i kilku innych aspektów. Niezmiernie ważna jest motywacja, chęć zmiany i wsparcie rodziny. Niektórzy muszą upaść wielokrotnie, by w końcu się podnieść.

Należy podkreślić fakt, że bardzo nieliczne są przypadki samodzielnego wychodzenia z nałogu, które zakończyło się sukcesem. Uczęszczanie na terapię zarówno w ośrodku, jak i już za jego murami, daje największą szansę na wyrwanie się ze szponów nałogu. Niekiedy już pierwsza próba przynosi rezultaty, czasami druga lub trzecia, jednak z odpowiednim wsparciem rodziny, leków i personelu można wypracować solidne podstawy, które zakończą się całkowitym odstawieniem substancji psychoaktywnej.