Alkoholowy zespół abstynencyjny pojawia się wtedy, gdy osoba, która regularnie i w dużych ilościach spożywa alkohol, nagle przestaje to robić bądź bardzo mocno ogranicza przyjmowane dawki. Objawy tej przypadłości mogą być naprawdę uciążliwe, a niekiedy nawet zagrażać zdrowiu. Wtedy niezbędne jest podjęcie leczenia.
Czym jest alkoholowy zespół abstynencyjny?
Jedną z konsekwencji przewlekłego spożywania alkoholu może być alkoholowy zespół abstynencyjny. Problem ten pojawia się w wyniku nagłego zaprzestania przyjmowania tych substancji lub zmniejszenia ilości napojów wyskokowych. Czas rozwoju AZA to bardzo indywidualna sprawa, ale zazwyczaj pojawia się po ok. 24-48 godzinach od przyjęcia ostatniej dawki alkoholu.
Ryzyko alkoholowego zespołu abstynencyjnego wzrasta u osób, które regularnie i przez długi czas spożywały nadmierne ilości tej substancji. Po prostu im więcej go było, tym organizm gorzej znosi przerwanie alkoholizmu, co prowadzi do wystąpienia groźniejszych objawów.
Jakie są przyczyny alkoholowego zespołu abstynencyjnego?
Systematyczne przyjmowanie alkoholu sprawia, że wykształca się tolerancja na ten związek. W konsekwencji trzeba go jeszcze więcej wypić, żeby doświadczyć stanu błogości i relaksu. To znowu może doprowadzić do uzależnienia.
Warto podkreślić, że alkohol należy do substancji psychoaktywnych, a tym samym wpływa na układ neuroprzekaźników w układzie nerwowym. To prowadzi do zmniejszenia syntezy wielu neuroprzekaźników np. dopaminy. Dlatego nagłe zaprzestanie picia alkoholu skutkuje wystąpieniem różnorodnych objawów zespołu abstynencyjnego.
Jakie są objawy odstawienia alkoholu?
Rodzaj objawów AZA zależy od częstotliwości spożywania alkoholu, rodzaju substancji oraz przyjmowanych ilości. W ciężkich przebiegach może występować:
- pobudzenie psychoruchowe, które objawia się autoagresją lub agresją,
- przemijające złudzenie wzrokowe, dotykowe lub słuchowe,
Jednak standardowo alkoholik może borykać się z nieco innymi symptomami odstawienia np.:
- bólami głowy,
- lękami i niepokojem,
- bezsennością,
- nadwrażliwością na światło i dźwięki,
- drżeniem mięśniowym rąk, powiek i języka,
- nadmiernym poceniem się,
- nudnościami lub wymiotami,
- podwyższonym ciśnieniem tętniczym,
- tachykardią,
- ogólnym osłabieniem organizmu i uczuciem rozbicia,
- złym samopoczuciem.
Jakie są rodzaje alkoholowego zespołu abstynencyjnego?
Alkoholowy zespół abstynencyjny niepowikłany
Niepowikłany AZA należy do najczęściej występujących rodzajów, ponieważ boryka się z nim blisko 90% wszystkich przypadków. Dotyczy sytuacji, gdy występują przynajmniej trzy z wcześniej wymienionych objawów alkoholowego zespołu abstynencyjnego. Oprócz tego dostrzegalne są zaburzenia lękowe, które niekiedy prowadzą do ataku paniki. Alkoholik może również odczuwać pogorszenie stanu fizycznego i psychicznego. Bardzo częstym objawem są też zaburzenia snu.
Alkoholowy zespół abstynencyjny powikłany
Zaledwie 5-15% osób boryka się z alkoholowym zespołem powikłanym. Warto jednak dodać, że ten stan wiąże się ze znacznie poważniejszymi skutkami i objawami w porównaniu do poprzedniego przypadku. Najczęściej występuje majaczenie alkoholowe, charakteryzujące się m.in.:
- pobudzeniem psychoruchowym,
- zaburzeniem snu,
- halucynacjami,
- złudzeniami dotykowymi i dźwiękowymi,
- zaburzeniami świadomości – obejmują zarówno dezorientacje w przestrzeni, jak i czasie,
- silnymi lękami – zazwyczaj pojawia się wrażenie nieustannego śledzenia,
- silnymi drgawkami,
- nadaktywnością układu nerwowego – w postaci nadciśnienia tętniczego oraz rozszerzonych źrenic.
U niektórych osób AZA powikłane wywołuje również napad padaczki. Kolejnym objawem jest psychoza alkoholowa, która zazwyczaj występuje w naprawdę ciężkich i długotrwałych przypadkach choroby alkoholowej. Polega to na dostrzeganiu nieprzyjemnych omamów. Zazwyczaj pojawia się w ciągu dwóch dób od odstawienia alkoholu. Przeważnie psychoza ustępuje samoczynnie, ale bywają również przypadki, gdy przybiera przewlekłą postać.
Powikłany zespół abstynencyjny może prowadzić do zespołu Otella, czyli do obłędu alkoholowego bądź obłędu zazdrości. Polega to na przekonaniu, że jest się zdradzonym przez partnera lub partnerkę. To bardzo uporczywy zespół psychoz urojeniowych. Zazwyczaj polega to na tworzeniu wręcz absurdalnych dowodów zdrady.
Najczęstsze sposoby leczenia alkoholowego zespołu abstynencyjnego
Sposób leczenia alkoholowego zespołu abstynencyjnego jest uzależniony przede wszystkim od nasilenia i rodzaju występujących objawów. Zazwyczaj nie jest wymagana hospitalizacja. Jednak jeśli pojawiają się powikłania, to najlepszym rozwiązaniem jest wizyta w zamkniętym ośrodku leczenia uzależnień. Takie oddziały detoksykacyjne polegają na pozbyciu się z organizmu pacjenta substancji, od której jest uzależniony. Pracuje tam zespół wykwalifikowanych lekarzy, psychoterapeutów, psychologów i psychiatrów. Dzięki czemu osoba z chorobą alkoholową znajduje się pod stałą obserwacją specjalistów. Z pomocą farmakoterapii możliwe jest złagodzenie uporczywych objawów AZA.
Na koniec wizyty w oddziale detoksykacyjnym lekarz zaleca abstynencję oraz kieruje pacjenta do poradni leczenia uzależnień.
